Ρήξη μηνίσκου, αρθροσκόπηση ή φυσικοθεραπεία;

Σε δημοσίευση στο British Medical Journal (BMJ) ερευνητές από τη Δανία και τη Νορβηγία απέδειξαν με μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη ότι η συστηματική κινησιοθεραπεία είναι τόσο αποτελεσματική όσο και η χειρουργική επέμβαση σε ασθενείς μέσης ηλικίας με εκφυλιστική ρήξη μηνίσκου καταλήγοντας πως η εποπτευόμενη θεραπευτική άσκηση πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη ως θεραπευτική επιλογή για αυτούς τους ασθενείς.


Στη μελέτη συμμετείχαν 140 ασθενείς περίπου 50 ετών με ρήξεις μηνίσκου επιβεβαιωμένες με μαγνητική τομογραφία, το 96% των οποίων δεν είχε ακτινολογικά ευρήματα οστεοαρθρίτιδας.

Οι μισοί από αυτούς τους ασθενείς υποβλήθηκαν σε 2-3 συνεδρίες κινησιοθεραπείας εβδομαδιαίως για 3 μήνες και οι υπόλοιποι υποβλήθηκαν σε αρθροσκοπική μερική μηνισκεκτομή και έκαναν μόνοι τους ασκήσεις στο σπίτι.

Στους 3 πρώτους μήνες η ομάδα της φυσικοθεραπείας έδειξε καλύτερη μυϊκή ισχύ στον τετρακέφαλο, ενώ δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες ενέργειες ούτε κλινικές διαφορές στον πόνο και τη λειτουργικότητα του γόνατος κατά τις αθλητικές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες στα δύο χρόνια ελέγχου σε αμφότερες τις ομάδες. Κατά τη διάρκεια μάλιστα της διετούς παρακολούθησης 13 ασθενείς από την ομάδα της φυσικοθεραπείας (19%) υποβλήθηκε σε αρθροσκόπηση, χωρίς ωστόσο εμφανές πρόσθετο όφελος.

Οι συγγραφείς στο παραπάνω άρθρο μας προτείνουν, λοιπόν, ανεπιφύλακτα ως θεραπευτική επιλογή των εκφυλιστικών ρήξεων του μηνίσκου τη συστηματική φυσικοθεραπεία προσμετρώντας εύστοχα το καλό τελικό αποτέλεσμα και των δύο προσεγγίσεων, και πιθανόν να έχουν δίκιο.
Υπερθεματίζουν, ωστόσο, υπέρ της συντηρητικής προσέγγισης ξεχνώντας πως δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που είναι δυσδιάκριτες κλινικά ή απεικονιστικά οι οξείες από τις εκφυλιστικές ρήξεις, ιδίως στα δραστήρια άτομα μέσης ηλικίας.

Στο σχολιασμό τους μάλιστα, λογικά, αναφέρονται στο οικονομικό κόστος, τη συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα των χειρουργικών αποβλήτων, αλλά και τις μη πειστικές ενδείξεις από τη μέχρι τώρα βιβλιογραφία σε σχέση με την αρθροσκοπική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών, παροτρύνοντάς μας σε πιο μεθοδική ανάλυση και σύγκριση των αποτελεσμάτων της χειρουργικής και της συντηρητικής αγωγής.

Επειδή όμως και η συστηματική συντηρητική αγωγή δεν είναι δωρεάν, ιδίως στην Ελλάδα που το μεγάλο βάρος της το επωμίζεται ο ασθενής, εμείς νομίζω πως οφείλουμε να εξατομικεύουμε την αντιμετώπισή μας αξιολογώντας λεπτομερώς τις ενδείξεις ώστε να επιλέγουμε σωστά εκείνους που θα υποβληθούν σε αθροσκόπηση, φυσικοθεραπεία ή συνδυασμό τους προς μεγιστοποίηση του οφέλους για τους ασθενείς μας.

Με αφορμή δε το συγκεκριμμένο άρθρο και την προσωπική εμπειρία ως μάχιμου χειρουργού, αλλά και φυσικοθεραπευτή κατά το παρελθόν, θα ήθελα να σας ευαισθητοποιήσω για την αξία της συστηματικής κινησιοθεραπείας στην παθολογία του γόνατος, γιατί δεν είναι όσο απλό δείχνει, να εκτείνει και να κάμψει δηλαδή ο ασθενής μας το γόνατό του στο σπίτι.

Πηγή: Exercise therapy versus arthroscopic partial meniscectomy for degenerative meniscal tear in middle aged patients: randomised controlled trial with two year follow-up, Nina Jullum Kise, May Arna Risberg, Silje Stensrud, Jonas Ranstam, Lars Engebretsen, Ewa M Roos, The BMJ, doi: 10.1136/bmj.i3740, published 20 July 2016.

Κων/νος Σαρόπουλος
Ορθοπεδικός

Σχόλια