Κείμενο – σύνταξη: Βογιατζής Ηλίας
Η αναπηρία είναι μια ιδιαίτερα συνθέτη κατάσταση. Γνωρίζεις ένα άτομο με αναπηρία και κυριολεκτικά γνώρισες μόνο ένα άτομο. Δεν σημαίνει πως κατανόησες την αναπηρία του, ούτε ότι κατανόησες την κατάσταση του γενικά.
Όπως όλοι μας είμαστε μοναδικοί, το ίδιο ακριβώς ισχύει για τα άτομα με αναπηρίες. Όπως το ίδιο λέμε για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού. Πως κανένα δε μοιάζει μεταξύ τους και δεν τίθεται καν θέμα σύγκρισης. Ένα άτομο με ημιπληγία, με μια σπάνια ασθένεια, με μια αόρατη αναπηρία. Γνωρίζεις τη μοναδικότητα του ατόμου και όχι το σύνολο. Πλησιάζεις την κατάσταση αλλά όχι, δεν μπορείς να ξέρεις τι περνάει ένας ανάπηρος.
Πως είναι να μπαίνεις στα παπούτσια του άλλου;
Ως γνωστόν υπάρχουν δύο κατηγορίες κατάστασης αναπηρίας: εκ γεννητής και επίκτητη. Στην πρώτη κατάσταση έχεις γεννηθεί με την αναπηρία σου. Είτε αυτή είναι εμφανής από την ώρα της γέννησης είτε εμφανίζει τα συμπτώματα της όσο μεγαλώνει το παιδί. Στα παιδιά με σύνδρομο Down αναγνωρίζεται από τη γέννα, τα παιδιά με αυτισμό θα διαγνωστούν μήνες ή χρόνια αργότερα. Στη δεύτερη κατάσταση αποκτάς την αναπηρία μετά από ένα συγκεκριμένο γεγονός. Που αλλάζει την κατάσταση σου, καθώς αλλάζει η φυσιολογία σου και η σωματική ή πνευματική σου υπόσταση. Αφανής ή εμφανής, μόνιμη ή παροδική, εξελικτική ή μη-εξελικτική. Τόσα πολλά παρακλάδια της, που δικαιολογούνται από ένα και μόνο δεδομένο: το κάθε άτομο είναι μοναδικό.
Για να κατανοήσει κανείς την αναπηρία καλυτέρα, πρέπει να μπει στα παπούτσια του ανάπηρου. Όσα περισσότερα παπούτσια δοκιμάσεις, τόσο καλύτερα θα αναγνωρίσεις τη διαφορετικότητα των ατόμων με αναπηρίες. Δέκα άτομα με προβλήματα όρασης, όλα θα έχουν διαφορετικό τρόπο που ζουν και κινούνται στο περιβάλλον. Όμως μόνο με αυτή τη μελέτη μπορείς να πλησιάσεις πιο κοντά στην αναπηρία. Όταν ζήσεις από κοντά τις κινητικές διαταραχές, τη νοητική υστέρηση, τις ψυχικές νόσους και διαταραχές από άλλη αιτία. Αυτές τις αναπηρίες που δεν θα τις δεις στην τηλεόραση, δεν θα τις διαβάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Για να μπεις στα παπούτσια του άλλου δεν αρκεί να μοιραστείς ένα δακρύβρεχτο ποστ που διάβασες και να μαζέψεις 100 λαϊκ. Για να κατανοήσεις την αναπηρία δεν αρκεί να δημοσιεύσεις μια φωτογραφία που καθρεφτίζει τις αόρατες αναπηρίες, τη ψυχική υγεία ή το πως να βοηθήσεις έναν τυφλό να περάσει το δρόμο. Πρέπει να επισκεφτείς ένα κέντρο ημέρας, ένα ειδικό σχολείο για παιδιά με αναπηρίες, έναν ξενώνα αυτόνομης διαβίωσης. Πρέπει να μιλήσεις μαζί τους, να ξοδέψεις ποιοτικό χρόνο και να το επαναλάβεις. Να μπεις στα σπίτια τους, να γνωρίσεις την οικογένεια τους. Κάτι ακόμα σημαντικό: δεν χρειάζεται να βγάλεις σελφι, δε χρειάζεται να το δημοσιεύσεις στο Facebook, δεν πειράζει αν δεν δείξεις σε όλους πόσο καλός άνθρωπος είσαι που το έκανες.
Κάνε το καλό και ριχτό στο γιαλό;
Όχι, είμαι κάθετος σε αυτό, όχι. Ποιο είναι το καλό που κάνεις δηλαδή; Γιατί θα πρέπει να νιώσεις ανώτερος που ήρθες πιο κοντά με την αναπηρία; Αν σκέφτεσαι έτσι, τότε δεν κατάλαβες τίποτα από την μέχρι τώρα επαφή σου. Η αναπηρία είναι μια κατάσταση που μας αφορά όλους. Απλώς μεγαλώσαμε σε μια κοινωνία που μας την είχε κρυμμένη τόσα χρόνια, σε φανερό σημείο. Εγκλωβισμένη η αναπηρία, ζούσαν ανάμεσα μας εκατοντάδες χιλιάδες ανάπηροι και εμείς χαμπάρι δεν πήραμε. Μακριά από τις ειδήσεις, από την τηλεόραση, από τις εφημερίδες και τα περιοδικά. Μακριά από τα παιδιά μας, μη τυχόν και κολλήσουν αναπηρία. Μακριά από το διαφορετικό μη τυχόν και μας αγγίξει και μετά ποιος τρέχει στο γιατρό.
Την αναπηρία τη γνωρίζεις γιατί σε αφορά, τώρα ή αύριο. Εσένα ή κάποιον δικό σου. Στην καλύτερη περίπτωση θα γεράσεις και θα χρειαστείς κάποιο αναπηρικό βοήθημα. Στη πιο δυσάρεστη περίπτωση, θα την αποκτήσεις μέσα από κάποια ασθένεια ή κάποιο συμβάν. Όλοι είμαστε εν δυνάμει ανάπηροι και η κατάσταση μας μπορεί να αλλάξει από τη μια στιγμή στην άλλη. Έρχεσαι κοντά στην αναπηρία, ώστε αν αύριο το πρωί ξυπνήσεις και έχει ανατραπεί όλος ο κόσμος σου, θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις τη νέα σου ζωή. Οι ιστορίες που διαβάζεις μέσα από συνεντεύξεις γονέων-παιδιών με αναπηρία, δεν είναι φανταστικές, δεν μας έρχονται ουρανοκατέβατες.
Οπότε όχι, δεν είναι ότι ρίχνεις στο γιαλό το καλό που έκανες. Γιατί το να έρθεις κοντά στα άτομα με αναπηρία, είναι ένα δώρο στον εαυτό σου. Προετοιμάζεσαι, γίνεσαι πιο δυνατός, αναγνωρίζοντας τις αδυναμίες που έχει το ανθρώπινο σώμα και μυαλό. Κάνε το ίδιο και στα παιδιά σου, εξήγησε τους τι σημαίνει αναπηρία. Τι είναι το διαφορετικό που βλέπουν και ίσως να τους κάνει εντύπωση. Αν εκπαιδευτούν από παιδιά να αναγνωρίζουν πως τίποτα δεν είναι δεδομένο, τότε μεγαλώνεις πιο δυνατούς και θαρραλέους χαρακτήρες. Έτοιμους να αντιμετωπίσουν τη ζωή, όπως θα τους έρθει. Χωρίς να το βάλουν κάτω, να σκέφτονται θετικά, να ζουν αισιόδοξα μέσα από κάθε κατάσταση. Με ή χωρίς αναπηρία.
Με την αγάπη που ξέρετε! Ian
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου